Cleaning in Place (CIP)

Co oznacza czyszczenie CIP? – definicja

„Cleaning in Place“, czyli czyszczenie na miejscu, odnosi się do procesu czyszczenia instalacji produkcyjnych i przewodów rurowych. Instalacja jest czyszczona – bez wcześniejszego demontażu – w procesie kołowym lub ciągłym.

Zastosowanie w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i produkcji napojów

Pierwotnie opracowane dla przemysłu spożywczego i mleczarni, czyszczenie CIP jest stosowane głównie w przemyśle browarskim i farmaceutycznym. W przypadku zastosowań w biotechnologii po czyszczeniu CIP zwykle następuje czyszczenie SIP (z ang. „Sterilization-in-Place“).

Proces czyszczenia CIP w przemyśle spożywczym

Proces czyszczenia różni się w zależności od produktu, który ma być przetworzony, np. żywność, piwo lub produkty mleczne. Zazwyczaj czyszczenie CIP wymaga wykonania następujących czynności:

  1. Wstępne przepłukanie wodą w celu usunięcia większych zanieczyszczeń.
  2. Przepłukanie instalacji ługiem lub środkiem czyszczącym.
  3. Płukanie pośrednie wodą w celu wypłukania środka czyszczącego.
  4. Przepłukanie instalacji kwasem.
  5. Przepłukanie wodą.
  6. Opcjonalnie: Dezynfekcja, np. poprzez dezynfekcję stałą: Po zakończeniu produkcji np. w weekend, instalacja jest napełniana środkiem dezynfekującym.

Cleaning in Place = w pełni automatyczny proces czyszczenia za pomocą sterowania CIP

Operatorzy zazwyczaj w pełni automatycznie sterują czyszczeniem CIP instalacji produkcyjnych. Korzyść: Wysokość temperatury, czas trwania i kolejność czyszczonych mediów są kontrolowane automatycznie.

Lista kontrolna – co należy wziąć pod uwagę?

  • Produkt i roztwór czyszczący nie mieszają się (szczególnie przy ponownym użyciu ługu w tzw. „zbiornikach piętrowych“).
  • Wszystkie czyszczone komponenty instalacji i systemu przewodów rurowych są rejestrowane w celu uniknięcia „martwych przestrzeni“.
  • Materiały instalacji są odporne na środek czyszczący (ług, kwas, środek dezynfekujący).

Źródło: Technologia żywności i bioprocesów, H.G. Kessler